فرانسه واسه ما ایرونی ها، یعنی پژو و پاریس و شانزلیزه و لوور و ورسای و البته نخل طلای کن! گر چه مقصد بیشتر ایرانیان مسافر دیار فرنگ در فرانسه، پایتخت قشنگتر و جذاب این کشوره، اما در فرانسه، شهرهای دیگری هم هست که به نوبه خود، معروفیت زیادی داشته و هرساله پذیرای میلیونا گردشگر از سراسر جهان می شن.
لیون فرانسه شهریه با گذشته دوهزار ساله که هر سال نزدیک به ۶ میلیون گردشگر رو به طرف خود می کِشد. حدود ۳۰ درصد از این گردشگران خارجی به شوقِ آشپزیِ این شهر، راهی اون می شن؛ چون که لیون، پایتختِ جهانیِ آشپزی و خوراک هم هستش.
در لیون میشه طعم غذاهای اصیل رو چشید و اصطلاحا: شکم گردی کرد.
گزارش امروز سرویس گردشگری ما، شما رو با شهر هزار مزه فرانسه آشنا می کنه.
جایی که از اون به عنوان پایتخت جهانی آشپزی و خوراکی یاد می شه.
با ما در گزارش هیجانی و رنگارنگ امروز همراه باشین.
داستان لیون: داستان معروفیت!
اینجا لیون، پایتخت سینما، پایتخت ابریشم، پایتخت نور و پایتخت مزه و خوراکی اروپا و دنیاس.
لیون، سومین شهر بزرگ فرانسه و یکی از شهرهای معروف اروپا حساب می شه، اما کمتر واسه گردشگران شناخته شده.
لیون، یه مرکز اقتصادی بزرگ بوده و اهمیت اون، به واسطه قرار گرفتن در میان بندر مارسی و پاریسه. می گن که این شهر، در پیشرفت صنعت سینما، نقش زیادی بازی کرد و در ورزش هم، تیم المپیک لیون، از جمله معروف ترین باشگاه های ورزشی فرانسه هستش.
گر چه لیون جذابیتای گردشگری و طبیعی بسیار داره، اما یکی از مقصدهای علمی و تحقیقاتی فرانسه و اروپا هم گفته گشته و حالا، در زمینه های شیمیایی، دارویی و زیست شناسی و بعضی از رشته های صنعتی، پایتخت صنعت حساب می شه.
در چند دهه گذشته، لیون جایگاه خاصی در تولید نرم افزار در فرانسه و اروپا بدست آورده و بخاطر این، از قطبای فناوری اطلاعات فرانسه هستش.
نقش لیون در تحولات سیاسی و اقتصادی و اجتماعی فرانسه بسیار گسترده س و اونو پایتخت آلپ در این کشور هم می خونن. معماری تاریخی و قدیمی چند هزار ساله در لیون دلیل شده، تا این شهر مثل فلورانس ایتالیا و وین اتریش، یکی از مقصدهای عاشقان میراث باستانی و تاریخ هنر بوده و حتی بخش میراث تاریخی سازمان جهانی یونسکو، در اون واقع شه.
معروفیت لیون، تا حد زیادی به تولید و تجارت ابریشم مربوطه و واسه فعالان رسانه، جایگاه خاصی داره چون که مقر شبکه خبری یورونیوز و اینترپل هم در اون قرار داره.
واسه آشنایی با این شهر قشنگتر و ظرفیت های اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی اش، پیشنهاد می کنیم که به سایت شهرداری لیون مراجعه کنین.
بعضی از گردشگران، شهر لیون رو با جشنواره نور که Fete des Lumieres اسمشه می شناسن که هشتم دسامبر هر سال برگزار می شه.
لیون: پایتخت خوراک شناسی جهان
داستان خوراک شناسی (gastronomy)، داستان جالبی در میدون تغذیه و فرهنگه. خوارک شناسی، علم شناخت آشپزی و فرهنگ با دقیق شدن و فوکوس کردن روی خوراک هستش.
به شخصی که در این مورد متخصصه، خوراک شناس می گن. واژه گاسترونومی، از کلمه یونانی به معنی شکمه.
خوارک شناسی در کل، شامل کشف، مزه شناسی، آزمایش، تحقیق، درک و تشریح المان های تشکیل دهنده هر خوراک بوده و با اون، تشخیص کیفی خوراک و تغذیه و بهداشت آدما رو در نظر دارن. در واقع، خوراک شناسی، بخشی از سبک زندگی و اندیشه و باور مردمون رو در اقلیمی که زندگی می کنن، جلوه گر می کنه.
شهر لیون فرانسه تو یه قرن گذشته، به عنوان پایتخت خوراک شناسی جهان معرفی شده و از اون به عنوان شهر هزار مزه اروپا یاد می شه.
بعضی فکر می کنن که لیون فرانسه، بهترین مکان واسه کشف غذاهای فرانسویه و به همین منظور، ۱۵۰۰ رستوران در اون، پذیرای بازدید شکم گرده ها هستن.
در لیون، به نسبت جمعیت اون، بیشترین تعداد مراکز عرضه و فروش غذا در فرانسه هست.
به چه دلیل لیون، شهر هزاره مزه اروپا هستش؟
موقعیت مکانی لیون، دلیل شده تا این شهر، عنوان هزار مزه رو به دوش بکشه. لیون، اقلیم خوش آب و هوایی داره که در اون، شکلای جور واجور و اقسام مواد اولیه واسه طبخ غذا از ادویه جات گرفته تا گیاهان، یافت می شه.
سبزیجات تابستونی از منطقه ای به نام Charolais بدست میاد و ماهی از رودخانه های Savoy و گوسفند و خوکای پرورش یافته در منطقه Monts dy Lyonnais و میوه های تازه از منطقه Drome و Ardeche، مواد اولیه لازم رو واسه طبخ غذای جورواجور در اختیار آشپزهای شهر قرار میده.
پس، کشاورزی و دامداری در این شهر بزرگ فرانسه، همه وسایل لازم رو واسه پخت غذاهای جور واجور و رنگارنگ فرانسوی و غذاهای ملل، در اختیار رستوران داران قرار میده که این ظرفیتا در شهرهای دیگه این کشور فت و فراوون یافت نمی شه.
یکی دیگه از دلایل معروفیت لیون به عنوان شهر هزار مزه، بازار سرپوشیده معروف اون به نام Les Halles de lyon است که در سال ۱۹۷۱ میلادی تاسیس شد که به افتخار سر آشپز معروف فرانسویا: Paul Bosuse، از سال ۲۰۰۶ میلادی به این نام میگن. در این بازار که مقصد شکم گرده های لوکس لیونی هستش، صدها نوع غذا آماده طبخ و تسته.
نکته باحال بازارچه له هالز لیون، اینه که اینجا انگار، شکم لیونه؛ یعنی معبد فرآورده های گوشتی و سوسیسای دست سازه.» تولیدکنندگان و فروشندگان محلی ممتاز، در این بازارچه تولیدات خود رو ارائه می کنن از شکلای جور واجور گوشتای فرآوری شده و سوسیس و ژامبون تا لبنیات و شکلای جور واجور پنیر و شیرینیای محلی.
مشتری تولیدات گوشتی، مخصوصا گوشت خوک، رستورانای محلی و اغذیه فروشیا هستن؛ چه در لیون و چه در تموم فرانسه.
بازارهای خیابانی و غیر مسقف لیون، یکی دیگه از جذابیتای این شهره. بازار Boulevard de la Criox و Saint Antonie از جمله بازارهای معروف این شهر بوده که زمینه رو واسه عرضه اجناس گسترده و تازه کشاورزی و دامداری جفت و جور کرده و این پتانسیل غذایی فراوون، حق انتخاب بسیاری رو هم به مشتریان و هم به رستوران دارا واسه طبخ غذاهای جورواجور که سلایق جور واجور رو راضی کنه، میده.
لیون رو یکی از مقصدهای سرآشپزهای دنیا واسه آموزش و کسب و تجربه هم می دونن. مکانی جذاب هم واسه شکم گرده ها و هم واسه عاشقان فعالیت در زمینه های تخصصی و حرفه ای آشپزی و تزیین و رستوران داری. حتی مدارسی هم در این مورد در لیون مشغول به تربیت دانشجویان هستن که از اون جمله میشه به موسسه پائول بوکوسه (L’Institut Paul Bocuse) و مدرسه اکول واتل (L’Ecole Vatel) اشاره کرد.
آموزش خدمات رستوران داری. طبخ غذا، تزئینات، خوراک شناسی، مهارت های آشپزی از جمله مواردیه که در این مدارس به علاقمندان ارائه می شه که نتیجه اونو می تونین در رستورانای شهر با غذاهای وسوسه انگیز رنگارنگ ببینین.
جالبه که بدونین یکی از دلایل معروفیت لیون به عنوان پایتخت مزه در اروپا، وجود رستورانی به نام Bouchonه که غذاهای سنتی لیونی (Lyonnais cuisine) رو عرضه می کنه.
مانند سسای مخصوص. فرق سبک آشپزی لیونی با رسم سنتی عادی آشپزی فرانسوی که Nouvellu cuisine اسمشه، ظرفای بزرگ غذای لیونی و مخلفات اون هستش.
یکی دیگه از دلایل معروفیت لیون در مورد غذا در فرانسه و اروپا، غذایی به نام Machonه که در صبحونه صرف می شه و غذایی سنگین هستش.
مغز گوسفند با پنیر و سس فرانسوی، بخشی از این غذا رو تشکیل میده. حتی سازمانی بشر دوستانه با این نام در لیون به آموزش و فعالیت های خیرخواهانه مشغوله.
رستوران چز لس گونز، از جمله رستورانای معروف لیونه که در این مورد فعالیت داره.
لیون رو با سرآشپز معروفش آقای Bocuse می شناسه. کسی که با دست پخت و مهارت تزیینات، سبک غذای لیون رو جهانی تر کرد.
در بین ۱۵۰۰ رستورانی که در لیون هست، ۱۳ رستوران نشانی معتبر Michelin Stars دارن که بیشترین تعداد رستوران معروف فرانسه تو یه شهر حساب می شه.
مدرسه اون، حالا در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، رشته های مربوط به رستوران داری و پخت غذا رو برگزار می کنه که مخاطب بسیاری داره.
لاکرمریه لیون و سابیلیا از جمله رستورانای معروف لیون هستن.
گردشگری غذایی در لیون
اگه پاریس، مقصد موزه گردی فرانسه س، لیون، مقصد گردشگری غذایی این کشور هستش.
گوشت مرغ و اُردک و مرغ شاخدارِ اینجا عالیه. می بینین که مثلا مرغ شاخدار تازه با دست پاک شده، و بعد بسته بندی و دوخته شده، وقتی بازش کنین می بینین که چه چرب و خوش گوشته. اینجا پرالین هم پیدا می شه.
پرالین، کیکیه که خمیرش رو با نقل بادامی سرخ رنگ مخلوط می کنن و فقط مخصوص لیونه.
رستورانای سنتی لیون به همت گروهی از زنان که به مادرانِ لیون معروف بودن در قرن هجدهم پا گرفت. غذاهای عجیبی در لیون پیدا می شه.
مثلا غذایی داره که ترکیبیه از سوسیسای مخصوص لیون (آندویت)، صدفای نُرماندی و نون آرد مشکی بروتانی. اینجا مرسومه که می گن آب به غذا اضافه نمی کنیم، هر چی هست یا کره س یا خامه، آشپزی در لیون اینطوریه!
بیست و پنج سال پیش بود که سرآشپز بزرگ فرانسه پل بکوز یه مدرسه آشپزی رو در زادگاهش یعنی لیون درست کرد.
هر سال علاقمندان آشپزی فرانسوی از سرتاسر جهان به اینجا میان و زیر نظر سرآشپزها کارآموزی می کنن.
این مدرسه معروف آشپزی و رستوران اون در مرکز لیون قرار داره.
همیشه یکی از غذاهای رستورانِ مدرسه، کامل دستپخت دانشجو هاس. در این مدرسه، دانش آموزان با روشای ترییت هم آشنا می شن.
مثلاً با سبزیجات فصل و تولیدات محلی به خوراک سنتی گوشت گوساله مزه دیگری میدن.
در این منطقه بهترین شکلای جور واجور گوشت مرغ و پرنده هست، هم اینکه شکلای جور واجور قارچای جنگلی در این ناحیه پیدا می شه؛ مثل سِپ، موری و گیرول؛ در کل، ناحیه پربار و حاصلخیزیه.
خوارک کنل: مخصوص لیونیا
دستور اصلی خوراکِ کِنِل از فلورانس اومده. یعنی از ایتالیا، این غذا در اصل با گوشت گوساله درست می شده، اما در لیون اونو با میگو درست می کنن و واسه حفظ سنت آشپزی لیون، اونو با پوره پفکی ماهی می پوشونن که بسیار سبک و لذیذه.»
یکی از سرآشپزها قبلاً به یورو نیوز گفته بود که همه چیز از این رو به اون رو شده، مردم غذاهای چرب نمی خوان، بیشتر خواهان چیزای سبک و خوشمزه ان. ما هم (به جای حجم غذا) بیشتر روی (کشف و ایجاد) طعما و مزه های تازه تمرکز داریم.»
لیون که در سال ۲۰۱۶“بهترین مقصد گردشگری اروپا” بوده، بناست در سال ۲۰۱۸ از محوطه ای به نام «شهرک جهانیِ آشپزی» رونمایی کنه.
آلبر کنستانتین معمار این پروژه درباره اون گفته بود که این شهرک رو در بخش تاریخی لیون و در محل یکی از بناهای بزرگ و قدیمی شهر برپا می کنیم.
از این شهرک، نمایشگاهی دائمی میشه و نمایشگاه های موقتی هم با موضوعاتی مثل آشپزی و سلامت در اون برپا می شه.
مراسم مختلفی واسه چشیدن غذاها و به کار گیری زیربنای ۳۶۰۰ متری این بنا در کار میشه. در آخر این مجموعه، فضایی عمومی میشه واسه سرگرمی، آموزش و در کنار هم بودن.
درسهایی از لیون
لیون رو در دنیا به عنوان مقصد غذاگردی و رستوران هایی با خوراکیای وسوسه انگیز و هیجانی می شناسن و همونطور که دیدیم، میلیونا مخاطب در سال داره.
از الگوهای گردشگری غذایی این شهر میشه واسه رونق گردشگری در ایران عصر ۱۴۰۰ هم استفاده کرد:
۱- ادارات کل گردشگری استان ها، رستوران هایی واسه عرضه غذاهای سنتی و محل ایرونی در همون خطه، تعبیه و به گردشگران داخلی و خارجی معرفی کنن.
۲- نقشه گردشگری غذایی هم به زبانای جور واجور جفت و جور شه و در کنار نقشه شهری و نقشه گردشگری هر استان، در اختیار گردشگران داخلی و بین المللی قرار بگیره.
۳- ظرفیتای غذایی مناطق جور واجور کشورمون در پرتال کامل چند زبانه و چند رسانه معرفی شه.
۴- اپ نویسا و فعالان کارآفرینی دیجیتالی، دنیای غذاهای خوشمزه و رنگارنگ ایرونی رو در بستر مجازی، معرفی و فرصت آفرینی کنن. لیون گردی در اپ استور، تجربه های جالبی داره.
۵- آبگوشت و بعضی از غذهای سنتی ایرانیان، مخاطبان بسیاری در سراسر جهان داره و واسه معرفی و بازاریابی و تبلیغات اون، سازمان گردشگری با همکاری رایزنای فرهنگی و سفارتخانه های ایران در جهان و پتانسیل ده ها هزار دانشجوی ایرونی شاغل به تحصیل در ۷۰ کشور دنیا، وارد عمل شن.
۶- جشنواره های بین المللی طعم ایرونی (Persian Taste) با ابتکار سازمانا و موسسات فعال در میدون گردشگری و صنعت غذایی ایران در مقصدهای گردشگری بیرون مرز کشور برگزار شه تا طیفای بزرگی از شهروندان آسیایی و اروپایی، با ظرفیتای ناب غذایی سرزمین ایران آشنا شن.
۷- سازمان سینمایی کشورمون از هنرمندان و سینماگران واسه معرفی غذای ایرونی در فیلما و سریالا، همکاری و مشوقایی ارائه دهد.
با امید به اینکه ایران، در سالایی نه خیلی دور، یکی از مقصدهای گردشگری غذایی خاورمیانه و آسیا شه.