فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT[1] ) :
ارتباطات در عصر حاضر الفباي زندگي صنعتي ، مدرن و متمدن ، جوامع مترقي اين كره خاكي را تشكيل ميدهد. اهميت ارتباطات و در معنايي سادهتر تبادل اطلاعات بين جوامع بشري و انسان‌ها كه تشكيل دهنده جوامع بشري ميباشند و در عصر امروز حضور آن مهم و حائز اهميت است كه به زعم بزرگان علم در جهان امروز اگر كسي خود را بي نياز از تبادل اطلاعاتي بداند در حقيقت دچار توهمي بزرگ از يك محيط پر رمز و واقعيت گشته و در حقيقت از آمادگي لازم براي ورود به قرن بيست و يكم برخودار نميباشد و از قافله به شدت عقب مانده است.
باگسترش علوم ارتباطي كارآيي سيستم هاي كامپيوتري افزايش يافت. اين همنوايي و تلفيق هم افزاي سيستم هاي اطلاعاتي (كامپيوتر) با سيستم هاي ارتباطي باعث شكل گيري عصر پيشرفته تري به نام دوره فناوری اطلاعات و ارتباطات گردید. فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان يك نياز ، نه يك انتخاب يكي از شاخص ترين فناوري هاي قرن حاضر به منظور ايجاد جامعه شبكه ای و تحقق ايده هاي دانايي محور مي باشد (خليل مقدم ، 1384)
فناوری اطلاعات و ارتباطات درشرايط مناسب قابليت خود را در زمينه هاي توسعه اقتصادي و اجتماعي بويژه مراقبتهاي بهداشتي، سلامت، آموزش هاي از راه دور، اشتغال، كشاورزي، بازرگاني وهمچنين غني سازي فرهنگ محلي به اثبات رسانيده است.(هرس[2]،2003) همچنين اهميت راهبردي و استراتژيكICT و اهميت فزاينده اي كه در سطح بين الملل پيدا كرده، به كشور ما تسري پيدا كرده است و يك منبع استراتژيك براي سازمان ها ونهادهاي دولتي كشور محسوب مي شود وماهيت و نحوه كسب و كار را به طوراساسي متحول كرده است. استراتژيك شدن فناوری اطلاعات و ارتباطات بيش از پيش آن را مهم جلوه مي دهد. (میرخانی ، 1385) در سال‌های اخیر رشد سریع فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات تاثیر بسیار مهمی در زندگی بشر و کارکرد سازمان‌ها و موسسات در کشورهای مختلف داشته است. به اعتقاد صاحب‌نظران همان گونه که اختراع ماشین بخار و وقوع انقلاب صنعتی موجب تحولات عظیم در زندگی کاری و شخصی افراد گردید، انقلاب ارتباطات هم به طور مشابه دگرگونی‌هایی را در زندگی آدمی به همراه دارد(لورین و اریک[3] ، 1997).
به مدد رسانه‌های نوین ارتباطی و اطلاعاتی، جهان به دهکده‌ایی مبدل شده که اطلاعات و رسانه‌ها، سیستم‌های عصبی و اجزای این دهکده را به هم متصل ساخته است. فناوری اطلاعات و ارتباطات مجموعه وسیعی از فناوری‌ها (اینترنت، ماهواره، تلفن همراه، تلویزیون‌های کابلی، رایانه‌های خانگی و ویدئو) است که برای برقراری ارتباط بین انسان‌ها (فرستادن و دریافت انواع پیام‌های کلامی، صوتی و تصویری) و نیز برای تولید، انتشار، ذخیره و بازیابی اطلاعات به کار می‌رود. فناوري اطلاعات و ارتباطات وسيله اي براي ذخيره سازي، پردازش و ارائه اطلاعات است كه به صورت الكترونيكي و مبتني بر تعدادي رسانه می باشد (رضوی،1388).
فناوری اطلاعات و ارتباطات عبارتند از گردآوری ، سازماندهی ، ذخیره و نشر اطلاعات اعم از صوت ، تصویر ، متن یا عدد که با استفاده از ابزار رایانه ای و مخابرات صورت پذیرد . با پیشرفت سریع ICT در دنیا و تاثیر عمیق ابزار و تجهیزات در تسهیل و تسریع کارها و صرفه جویی در وقت و هزینه ، هر روز بر اهمیت اینگونه وسایل و کاربرد آنها افزوده میشود (اشنايدر ، 2006) .
در تعریفی دیگر: «فن آوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان مجموعهای از قابلیتها تعریف می گردد که به وسیلة رایانهها، نرم افزارهای کاربردی و تجهیزات مخابراتی و ارتباط از راه دور برای سازمان فراهم می گردد و داده، اطلاعات ودانش مورد نیاز را در اختیار افراد و فرآیندها قرار می دهد» (آتارنا[4] ، 2003)
[1] – Information and Communication Technology (ICT)
[2] – Heres
[3] – Lorin & Erick
[4] – Attaaran