پی وی سی چیست؟ شناخت انواع و کاربردها

حتما عباراتی مانند پی وی سی PVC، یو پی وی سی UPVC، پی وی سی نرم را شنیده اید، اما سوال اینجاست که پی وی سی چیست؟ در این مقاله به انوع گریدهای پی وی سی مانند UPVC و پی وی سی نرم اشاره خواهیم کرد، همچنین خواص و کاربردهای آن ها را بررسی خواهیم کرد.

پلی وینیل کلراید (پی وی سی PVC) یک پلیمر ترموپلاستیک اقتصادی و پرکاربرد است که به طور گسترده ای در صنعت ساختمان و ساخت و ساز برای تولید پروفیل درب و پنجره UPVC، لوله ها (آب آشامیدنی و فاضلاب) ، عایق سیم و کابل ، دستگاه های پزشکی و غیره استفاده می شود. پی وی سی PVC بعد از پلی اتیلن و پلی پروپیلن، پرکاربردترین پلیمر دنیا می باشد ولی قیمت بالاتری نسبت به آن دو دارد. افزایش بیش از حد قیمت پی وی سی در سال های اخیر نیز تولید کنندگان و دست اندرکاران صنعت پی وی سی را با مشکل روبرو کرده است.

پلیمر PVC ماده جامد سفید و شکننده ای است که به صورت پودر یا گرانول موجود است. با توجه به ویژگی های متنوع آن، از جمله سبک بودن ، بادوام ، قیمت نه چندن بالا و قابلیت فرایند آسان ، پی وی سی اکنون در چندین کاربرد جایگزین مصالح ساختمانی سنتی مانند چوب، فلز، بتن، لاستیک، سرامیک و … شده است.

پلیمر PVC  یک ترموپلاستیک خطی و با درصد آمورف بالا می باشد. معمولا دمای پلیمریزاسیون پی وی سی PVC در محدوده 75-45 درجه می باشد و PVC تولید شده دارای درصد بلورینگی کمتر از 10 درصد است. البته با کاهش دمای پلیمریزاسیون می توان درصد تبلور پی وی سی را افزایش داد.

انواع پی وی سی PVC از لحاظ فرمولاسیون

پی وی سی PVC به طور گسترده در دو دسته اصلی وجود دارد: پی وی سی سخت یا UPVC و پی وی سی نرم یا منعطف. به طور دقیق اشکال زیر برای PVC وجود دارد:

• پی وی سی نرم یا منعطف پذیر (Plasticized PVC (PVC-P

دانسیته این دسته از PVC ها، حدود 1/35-1/1 گرم بر سانتیمتر مکعب است. پلیمر پی وی سی نرم PVC-P با افزودن  نرم کننده های سازگار به پی وی سی PVC ایجاد می شود که تبلور را پایین می آورد. این نرم کننده ها مانند روان کننده ها عمل می کنند و در نتیجه پلاستیک بسیار شفاف و منعطفی ایجاد می کنند که به پی وی سی نرم معروف هستند.

• پی وی سی سخت (Unplasticized PVC (PVC-U

این پلاستیک سفت و مقرون به صرفه با مقاومت بالا در برابر ضربه ، آب ، هوا ، مواد شیمیایی و محیط های خورنده است. این نوع پی وی سی با نام های UPVC ، PVC-U یا uPVC نیز شناخته می شود و  در فرمولاسیون آن از نرم کننده استفاده نشده است و به پی وی سی سخت یا UPVC مشهور است.

• پی وی سی کلرینه (Chlorinated PVC (PVC-C

با افزودن کلر به رزین پی وی سی PVC تا حدود 66-56 درصد تهیه می شود. مقدار کلر زیاد دوام بالا ، پایداری شیمیایی و بازدارندگی شعله را به همراه دارد. CPVC می تواند طیف وسیعی از دما را تحمل کند. البته این گرید در ایران چندان مورد مصرف قرار نمی گیرد.

• پی وی سی جهت یافته (Oriented PVC (PVC-O

با سازماندهی مجدد ساختار آمورف PVC-U به یک لایه لایه ساخته می شود. پی وی سی دو محوره دارای خصوصیات فیزیکی (سختی، مقاومت در برابر خستگی، سبک بودن و غیره) است.

• پی وی سی اصلاح شده (Modified PVC (PVC-M

این نوع پی وی سی PVC با افزودن عوامل اصلاح کننده به رزین PVC تشکیل می شود و در نتیجه باعث افزایش مقاومت آن خواهد شد.

پی وی سی (PVC) مخفف کلمه Polyvinyl chloride می باشد و یک فرآورده ی صنعتی است. در واقع از زیر مجموعه های صنعت پتروشیمی می باشد. جنس آن از پلاستیک است. پلیمرها امروزه در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرند به طوری که بدون آن ها امکان زندگی روزمره وجود ندارد. برای مثال بطری آب و حتی گوشی موبایل شما، پلیمر هستند. بعد از اینکه کاربردهای مختلف این ماده کشف شد، در تولید محصولات بسیار مورد استفاده قرار گرفت. ورقه های این محصول را توسط روکش و رنگ مخصوص، می توان به شکل و طرح های مختلف درآورد. برای نمونه در انواع و اقسام لوله ها، وسایل پزشکی، عایق کاری سیم ها و… استفاده می شود. در صورت دقت و بررسی ورق های پارکت و لمینت و ام دی اف، یک لایه روکش پلاستیکی که در اصل همان ورق PVC می باشد می بینید.